Кӑҫал Чӑваш Енӗн тӗп хулинче ентешӗмӗре, Андриян Николаев космонавт летчика, халалласа тепӗр палӑк уҫма палӑртнӑ. Ку калаҫӑва Чӑваш Республикинчи вӑрҫӑ ветеранӗсен общество организацийӗн председателӗ Алексей Скворцов Правительство ҫуртӗнче Михаил Игнатьев Президентпа тӗл пулнӑ чухне пуҫарнӑ. Алексей Васильевич ҫитес вӑхӑтра Смоленск хулинче тӗнче уҫлӑхне виҫҫӗмӗш парӑнтарнӑ космонавта сума суса гранит палӑк уҫассине пӗлтернӗ, Владислав Немцев хатӗрленӗ скульптура композицийӗн проекчӗпе паллаштарнӑ. Унсӑр пуҫне вӑл палӑка Андриян Николаев космонавт урамӗпе Михаил Калинин урамӗ хӗресленнӗ тӗлте вырнаҫтарма ыйтнӑ. Авторсен шухӑшӗпе - монумента 2012 ҫулта лартмалла. Анчах Чӑваш Ен ертӳҫи ку сӗнӳпе килӗшмен.
- Пӗтӗм ҫӗр-шыв Юрий Гагарин космоса парӑнтарнӑранпа 50 ҫул ҫитнине паллӑ тӑвать, пирӗн те ентешӗмӗре, Андриян Григорьевич Николаева, чысламалла. Проекта тепӗр хут пӑхса тухса хак памалла, вырӑнне палӑртмалла та тӗллеве кӑҫалах пурнӑҫа кӗртмелле, - тенӗ Президент.
Скульптура композицине янтӑлама пурӗ 8 миллион тенкӗ кирлӗ имӗш. Палӑка нимелле ҫӗклеме йышӑннӑ. Ҫапах Чӑваш Ен ертӳҫи Михаил Игнатьев тӑкаксен пӗр пайне республика бюджетӗнчен уйӑрнӑ укҫа-тенкӗпе саплаштарассине каланӑ. Нухрата ветерансен канашӗ пухӗ.
Михаил Васильевич проекта сӳтсе явма сӗннӗрен эпир те хус-катнӑ ыйтуран пӑрӑнса юлас темерӗмӗр. Республикӑра пурӑнакансене ҫак тӗллеве хак пама сӗнтӗмӗр.
Зоя АНТОНОВА, Шуршӑлти А.Г.Николаев космонавт летчик мемориал комплексӗн тӗп управҫи:
- Ку хыпара илтсен питӗ савӑнтӑмӑр, халӗ ыйтӑва сӳтсе явнине радио хыпарлавпа итлетпӗр, телекуравпа пӑхатпӑр, хаҫат-журналта вулатпӑр. Тӗрӗссипе, эпир ҫакна тахҫантанпах кӗтнӗ. Ял-йыш та кашни тӗл пулмассеренех ентешӗмӗре халалласа палӑк лартасси пирки калатчӗ. Унччен уҫни, Шупаш-карти Андриян Николаев космонавт урамӗн пуҫламӗшӗнче вырнаҫтарни, кӑмӑла каймастчӗ. Ӑнӑҫлӑ бюстах мар вӑл.
Иртнӗ эрнере пирӗн патӑмӑра Чӑваш Республикинчи ветерансен общество организацийӗн председателӗ Алексей Скворцов тата Смоленскри ҫакнашкал канаш ертӳҫи Валерий Кузнецов килсе кайрӗҫ. Хӑнасем мемориал комплекса парнесем парса хӑварчӗҫ. Смоленскра ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн мухтавлӑ ывӑлӗн палӑкне уҫӗҫ. Юрий Гагарин космоса хӑпарнӑ-ранпа 50 ҫул ҫитнипе ҫыхӑн-тарнӑ пысӑк мероприятие пырса курма чӗнчӗҫ. Аякри хула деле-гацийӗ Шупашкарта Андриян Григорьевича сума сӳса хатӗр-ленӗ скульптура композицине уҫнине курма килесшӗн. Палӑк вырӑнӗ килӗшрӗ, монумент та кӑмӑла каясса шанатпӑр.
Вячеслав СОЛОВЬЕВ, Шупашкарти А.Г.Николаев космонавт ячӗллӗ 10-мӗш вӑтам шкулти ҫамрӑк космонавтсен "Спейс" отрячӗн ертӳҫи:
- Ҫакӑн пирки телекурав кӑларӑмӗнчен пӗлтӗм. Шухӑшӗ калама ҫук пархатарлӑ, вырӑнне те пӗлсе суйланӑ: пӗр палӑкӗ ентешӗмӗр ячӗпе хисепленекен урам пуҫламӑшӗнче, тепри - вӗҫӗнче. Пирӗн Чӑваш ҫӗрне чапа кӑларнӑ ентешӗмӗре чыс тумаллах - палӑк хӑпартни ҫакна ҫирӗплетет те. Анчах мана монумент макечӗ кӑмӑла кай-марӗ. Тӗп хуламӑрта вырнаҫтарнӑ Юрий Гагарин палӑкӗ евӗрех вӑл. Ҫакӑ куҫа тӳрех тӑрӑнать. Ан тив, Андриян Григорьевич граждан е ҫар ҫыннин тумӗпе пултӑр. Тепӗр тесен, скафандрли пирӗн пӗрре пур. Проект пуҫаруҫисен ҫак сӗнӗве шута илсен тем пекехчӗ.
Александр СТЕПАНОВ, Муркаш районӗнчи Калайкассинчи А.Г.Николаев космонавт ячӗллӗ вӑтам шкул директорӗн воспитани енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ:
- Сӑваплӑ шухӑша ырламаллах. Вӑл вӑхӑтра ҫуралнӑ - ҫын космоса вӗҫнӗренпе 50 ҫул ҫитнине кӑҫал пӗтӗм ҫӗр-шыв паллӑ тӑвать-ҫке. Палӑк кирлех, ӑна халӑх ҫӳрекен вырӑнта лартасчӗ, таҫта ҫуртсен, ҫулпӗ йывӑҫсен хушшинче ан ҫухалтӑр вӑл. Унсӑр пуҫне чӑваш халӑхне мӑнаҫлантаракан палӑк пултӑрччӗ. Пӗтӗм кӗлеткине курас килет.
Юрий СТЕПАНОВ, "Байконур" космодром ветеранӗ:
- Чӑвашсемшӗн ҫитес ҫул тата паллӑрах: ҫурла уйӑхӗн варринче ентешӗмӗр тӗнче уҫлӑхне хӑпарнӑранпа - 50 ҫул. Палӑк уҫассине ҫавӑнпа ҫыхӑнтарас тӑк - витӗмлӗрех те, пӗлтерӗшлӗрех те. Унччен хат-ӗрленме те вӑхӑт пур. Владислав Немцев скульптор сӗнекен макет хулари Юрий Гагарин палӑкне аса илтерет. Космонавта урӑхларах сӑнлама май ҫук-им? Ятарлӑ конкурс йӗркелесчӗ, ӗҫе тӗплӗн тишкерсе суйласчӗ. Вырӑнӗ те ӑнӑҫлах мар. Ман шухӑшпа, скульптурӑна Шупашкарпа химиксен хулине ҫыхӑнтаракан аслӑ ҫул хӗрринче вырнаҫтарсан лайӑхрах, урама "Космонавтсен про-спекчӗ" ят парсан вара тата аванрах.