Çапла каларĕç Шупашкар районĕнчи Тутаркасси вăтам шкулĕнче вĕренекен Анна Бодровăпа Алексей Кузьмин. Вĕсем иккĕшĕ те, 11-мĕш класра ăс пухакан ытти тантăшĕ пекех, çамрăк космонавтсен Муса Манаров ячĕллĕ отрядне çÿреççĕ. Тĕнче уçлăхĕпе кăсăкланакансене Альбина Ишова вĕрентекен ултă çул каялла пĕр тĕвве пуçтарнă та районта, республикăра йĕркеленекен конкурссене, мероприятисене хатĕрленме тытăннă.
Отряд мĕншĕн Муса Манаров ячĕпе хисепленет-ха? Альбина Валентиновна 5-мĕш класра пĕлÿ илекенсене Чăваш Енрен тухнă космонавтсем пирки каласа кăтартнă, анчах учителе çăвар карса итлекен ачасенчен чылайăшĕ Муса Манаров çинчен нимех те пĕлмен, шăпах çавăнпа тата шкулта вĕренекенсене Улатăрта ÿснĕ космонавт летчикпа паллаштарма отряда ун ятне панă. Çийĕнчех ирĕк ыйтса Мускава çыру вĕçтернĕ, Муса Хираманович хирĕç пулман.
Совет Союзĕн Геройĕ тĕнче уçлăхĕпе интересленекенсемпе тахçанах тĕл пулма ĕмĕтленнĕ. Анчах Тутаркассине 2008 çулхи çулла çеç çитейнĕ. Хăй малтанах систерменрен, каникул вăхăчĕ пулнăран çамрăк космонавтсенчен хăшĕ-пĕри çеç Муса Манаровпа калаçайнă. РФ Патшалăх Думин депутачĕ çакăн пек юхăм Раççейĕн нихăш регионĕнче те, ют çĕр-шывсенче те аталанманнине палăртнă, ачасене космоспа çывăхлатнăшăн вĕрентекенсене тав сăмахĕ каланă, борт журналĕ çине ырă сăмахсем çырса хăварнă. Вăл кăна та мар, Муса Хираманович хăйĕн сăн ÿкерчĕкĕсен пысăк альбомне парнеленĕ. Ачасем ăна куç пек упраççĕ, уçса пăхмассерен уçлăха парăнтарнă паттăртан тĕлĕнеççĕ. Вăл пулăшнипех Тутаркассисем Королăв хули тăрăх çÿресе курма пултарнă. Мускавра иртнĕ “Космос” конкурса хутшăннă чухне космонавт пулăшуçи /М.Манаров хăй Францире пулнă/ Альбина Ишова учителе, Алексей Кузьмин, Анна Бодрова, Анастасия Иванова вĕренекенсене ăслăлăх хулипе паллаштарнă. Çав экскурси педагогăн, шкул ачисен асĕнчен нихăçан та тухас çук.
Хастарскерсем тĕрлĕ мероприятие хутшăнаççĕ, çав шутра - Николаев вулавĕсене, уçлăхпа çыхăннă ÿкерчĕксен, карапсемпе ракетăсен макечĕсен тупăшăвне, “Эксельсиор” тата ытти ăслăлăх-практика конференцине... Конкурссенче хăйсен ăсталăхне кăтартаççĕ кăна мар, çĕнтерÿçĕсен йышне те кĕреççĕ. Ачасем презентаци пухас енĕпе уйрăмах маттур. Нумаях пулмасть Алексей Кузьмин Чăваш Енрен тухнă виçĕ космонавт пирки чăвашла проект хатĕрленĕ, конкурсра хÿтĕлесе Диплом çĕнсе илнĕ. Тутаркасси шкулĕн вĕренекенĕ Алексей Скворцов Чăваш Ен делегацийĕпе пĕрле виçĕ çул каялла Байконура çитсе килни те тантăшĕсене мăнаçлантарать.
Çамрăк космонавтсенчен чылайăшĕ “Ĕмĕтленекен”, “Шыравçă”, “Маçтăр” ятсене тивĕçнĕ. Алла аттестат иличчен вĕсем чи чаплă “Çăлтăр” ятлă пуласшăн, çавăнпа хĕрсех хатĕрленеççĕ: кĕнеке хыççăн кĕнеке шĕкĕлчеççĕ, кирлĕ информацие Интернетран уçлаççĕ, пухнă пĕлĕве практикăра тĕрĕслеççĕ...
Анна Бодровăпа Алексей Кузьмин кăсăклă юхăм тавра курăма анлăлатма, космонавтсем пек çирĕп кăмăллă пулма вĕрентнине чунпа туйнă, çавăнпа ыттисене те çак енпе интересленме сĕнеççĕ.
Дмитрий МОИСЕЕВ