Авалхи актсен архивĕ тăрăх
Юлашки вăхăтра халăх хушшинче йăх-тăван тымарне тĕпчесси анлăн сарăлчĕ. Кашнийĕнех хăйсем кам йăхĕнчен пулнине пĕлес килет. Пирĕн те, Пчеловсен, çак ĕмĕт-шухăшчĕ…
2015 çулта пирĕн йăх-тымартан тухнă, Мускав хулинче пурăнакан Евгений Владимирович Пчелов пире тĕпчев ĕçĕнче питĕ пысăк пулăшу пачĕ. Вăл историк, геральдист, истори ăслăлăхĕсен кандидачĕ, доцент, ăсчах. Унăн тымарĕсем Елчĕк районĕнчи Патреккел ялĕнчен.
Историк Пчеловсен йăх-кăкĕ пирки çапларах çырать: «Ревизи каланисем тата метрика кĕнекисем кăтартнă тăрăх Пчелов хушамат 19-мĕш ĕмĕр вĕçленичченех пулнă». Евгений Владимирович Раççей патшалăх авалхи актсен архивĕнче Пчеловсем Байдерякăн /Пайтеряк/ тăхăмĕсем пулнине çирĕплетекен документ тупрĕ. Вăл тăрăшнипе эпир паян Байдерякăн йăх йывăçне тума пултаратпăр тата Михаил Игнатьев /Пчелов/ ăрăвĕ тăрăх Байдеряк йывăçĕн Пчеловсен туратне тума пулать: «Байдеряк – Кирила – Савадер; Матвей – Гаврила – Семен – Игнатий – Михаил…»
Байдеряк ывăлĕ – Кирила Байтеряков 1659 çулта Çĕнĕ Патреккел ялĕнче çуралнă. Халĕ ку ял Елчĕк районĕнчи Патреккел. Ăна çар пуçĕ Байдеряк Барзаев йĕркелени паллă. Иван Грозный патша çар пуçне Хусана çĕнсе илме пулăшнăшăн çĕр парнелесе тав тунă. Байдеряк вара панă çĕрсем çинче вырăс патшалăхĕн кăнтăр чиккисене калмăк, ногай феодалĕсен вăрă-хурах отрячĕсенчен тимлĕ сыхланă.
Кирила Байтеряковăн ячĕ вăл шыва кĕнĕ христианин пулнине питĕ лайăх кăтартса парать. Кирилăн виçĕ ывăл пулнă: Килдеряк, Калуга, Федор.
Байдеряк мăнукĕ /Пчеловсен йĕрĕпе/ – Килдеряк Кириллов 1689 çулта çуралнă. Унăн тăлăха юлнă арăмĕ Катерина Семеновна Тевлеслу 1677 çулта çуралнă. 1762 çулхи çырав /ревизи/ вăхăтĕнче те пурăнни паллă. Вăл Свияжск уесĕнчи Тоскаев ялĕнче çуралса ÿснĕ. Мăшăрăн икĕ ача пулнă: Колдеяр тата Савадер.
Байдеряк мăнукĕн ывăлĕ – Савадер Килдеряков /шыва кĕнĕ хыççăн Матвей Никифоров/ 1715 е 1716 çулта çуралнă. Унăн арăмĕ Матрена Кустилета 1717 çулта Аслă Елчĕк ялĕнче çуралса ÿснĕ. Мăшăрсен пилĕк ача – Екатерина, Мария, Иван, Василий, Гаврила çуралнă.
Байдеряк мăнукĕн тăсăмĕ – Гаврила Матвеев. Вăл 1753 е 1754 çулта çуралнă, 1820 çулта вилнĕ. Унăн иккĕмĕш арăмне Татьяна Алексеевна тесе чĕннĕ. Вăл 1765 çулта çут тĕнчене килнĕ, вĕсен йăхне 3 ывăл – Даниил, Семен тата Тихон тăснă.
Байдерякăн йăхĕнчен çавăн пекех Семен Гаврилов /1776-1854/ тухнă. Унăн арăмĕ Екатерина Ефремовна 1786 çулта çуралнă. Çемьене 6 ача – Марина, Анна, Ефим, Дарья, Андрей, Игнатий килнĕ. Эпир пĕлекен Семен Гаврилов мăнукĕсен 19-мĕш ĕмĕрĕн пĕрремĕш çурринче пĕр пек хушамат пур – Пчелов. Пыл хурчĕ тытаканскерсен çак хушамат пулса кайнă. Ваттисем каланă тăрăх, çемьен вĕлле хурчĕ ĕрчетекен хуçалăхĕ пысăк пулнă. Семен ывăлĕ – Игнатий Пчелов 1820 çулта Успенское /Патреккел/ ялĕнче çуралнă. Унăн арăмĕ Настасья Герасимовна 1822 çулта çут тĕнчене килнĕ. Мăшăрăн 11 ача пулнă: Петр, Константин, Михаил, Марфа, Степан, Афанасий, Александр, Евдокия, Василий, Иаков, Мария.
Тăхăмсене тата та тĕпчемелле
Паянхи кун Константин Игнатьевăн, Степан Игнатьевăн, Василий Игнатьевăн тăхăмĕсем Енейкин, Крылов, Вершков хушаматпа çÿреççĕ. Афанасий Игнатьевăн тăхăмĕсем – Плотниковсем. Ку хушамат платник сăмахран тухнă, мĕншĕн тесен тăванĕсем платникре ĕçленĕ. Петр Игнатьевăн, Александр Игнатьевăн, Василий Игнатьевăн, Иаков Игнатьевăн тăхăмĕсем мĕнле хушаматпа çÿренине пĕлместпĕр. Ку ыйту хальлĕхе уçă-ха.
Михаил Игнатьев-Пчелов 1848 çулта çуралнă. Салтак. Унăн арăмĕ – Агапия Васильевна Петрянкина 1856 çулта Аслă Елчĕк ялĕнче çуралса ÿснĕ. Агапия Васильевна çемйи çинчен «Связь времен. Связь поколений» кĕнекерен тĕплĕнрех пĕлме пулать, унта Аслă Елчĕк ялĕнчи Петрянкинсен ăрăвĕ пирки тĕплĕн вуласа пĕлме пулать. Михаил тата Агапия Пчеловсен çемйинче 8 ача çуралнă: Павел, Пелагея, Василиса, Порфирий, Николай, Иван, Лукерья, Наталия.
Павел Михайлович Пчелов /21.02.1882-1949/. Аслă унтер-офицер. Пĕрремĕш тĕнче вăрçин участникĕ. Вăл 307-мĕш çуран çар полкĕнче 77-мĕш дивизи йышĕнче çапăçнă. Кăнтăр-Хĕвел анăç фронтĕнче тĕрлĕ операцие хутшăннă. 1916 çулхи июлĕн 26-мĕшĕнчен пуçланнă «Луцкий прорыв» пысăк çапăçу участникĕ. Ăна А.А.Брусилов генерал командующийĕн ячĕпе «Брусиловский прорыв» тесе ят панă. Вырăс çарĕ тăшмана аркатса тăкса 17 пин салтака тыткăна илнĕ тата тăшманăн 86 орудине ярса илнĕ. Çапăçу вăхăтĕнче П.Пчелов аманнă.
1907 çулхи июнĕн 13-мĕшĕнче Павел Михайловичпа Анастасия Евграфовна /16.10.1883-1953/ венчете тăнă. Анастасия Аслă Елчĕк ялĕнче çуралса ÿснĕ, Евграф Николаевичпа Анна Марковна Молоствовсен хĕрĕ пулнă. Анна Марковнан пĕр тăванĕн, Михаилăн, мăнукĕсем – Волковсем: Геннадий Никандрович Волков /1927-2010/ этнопедагог, медицина наукисен докторĕ Анатолий Никандрович Волков /16.10.1931-16.02.2021/, медицина наукисен кандидачĕ Зинон Никандрович Волков /25.01.1934/.
Павелпа Анастасия Пчеловсен çемйинче 6 ача çуралнă: Иона /Иван/, Мария, Нестор, Никанор, Наталья, Зинон. Коллективизаци çулĕсенче Павел Михайлович ял совечĕн секретарĕнче ĕçленĕ, çак çулсенче ăна кулаксен йышне кĕртсе Узбекистана кайма документ панă.
Иван Павлович Пчелов /13.02.1911-10.07.1989/. Аслă лейтенант, разведка штабĕн начальникĕ, 1941 çулхи июлĕн 2-мĕшĕнче тыткăна лекнĕ хыççăн ирĕке тухнă. 1945 çулхи ноябрĕн 15-мĕшĕнче демобилизациленĕ. 1985-мĕш çулхи апрелĕн 6-мĕшĕнче II степень Отечественнăй вăрçă орденĕпе наградăланă.
Арăмĕ – Христина Петровна Доброхотова /06.03.1912-25.10.1994/. Петр Васильевичпа Ирина Ильинична Доброхотовсен хĕрĕ, çак йăхран тухнă медицина наукисен докторĕ, Тамара Амплиевна Доброхотова профессор /1929/.
Иванпа Христина Пчеловсен ачисем, Николай, Владимир, Борис пулнă.
Владимир Иванович Пчелов /1935-2013/ Патреккел ялĕнчи 7 çул вĕренмелли шкула 1950 çулта пĕтернĕ. Ремесла училищинче ăс пухнă, пĕр вăхăтрах çамрăк рабочисен шкулне вĕренме кĕнĕ. Çар служби хыççăн аслă пĕлÿ илнĕ, Госстандартăн тĕп институтĕнче инженер пулса ĕçленĕ. 1972 çулхи май уйăхĕн 10-мĕшĕнчен пуçласа – лаборатори секторĕн начальникĕ. 1968 çулта Владимир Ивановичпа Наталия Сергеевна Брунц ?1939-2013/ мăшăрланнă. 1971 çулхи сентябрĕн 1-мĕшĕнче çамрăк çемьере ывăл çуралнă, Евгений.
Ача ÿссе çитĕннĕ, шкул пĕтернĕ, Раççей патшалăх гуманитари историпе архив институтне вĕренме кĕнĕ, 1995-мĕш çултанпа Евгений Владимирович Пчелов институтра преподавательте ĕçлет.
Мария Павловна Пчелова /13.01.1914/. Вăл Валетов хушаматлă çынна качча тухнă, Комсомольски районĕнчи пуçламăш классенче учитель пулса ĕçленĕ. Упăшкипе пĕрле 5 ача çитĕнтернĕ: Антонина, Галина, Валентина, Зинаида, Николай.
Нестор Павлович Пчелов /29.10.1916/.
Никанор Павлович Пчелов /1918-1941/. Кĕçĕн лейтенант, мотокорпусăн 21-мĕш взвочĕн командирĕ. Вăрçăра хыпарсăр çухалнă.
Наталия Павловна Пчелова /14.08.1922 — 14.11.2003/. Аслă Таяпа шкулĕнче кружок ертÿçинче тата пионервожатăй пулса ĕçленĕ. Наталия Павловна 1943-мĕш çулта Елчĕкри çар комиссариатĕнчен вăрçа кайма повестка илнĕ. Комсомол мобилизацийĕпе 500 чăваш пикипе пĕрле фронта кайнă. Ăна, ытти призывник пекех, йăла-йĕркене пăхăнса, рекрут юррисем юрласа, тутăрсем вĕлкĕштерсе вăрçа ăсатнă. Фронтра вăл тÿпене хÿтĕленĕ. Хăйĕн пулас упăшкипе – Кавал ялĕнчи Василий Степанович Изратовпа /27.11.1927-29.03.1996/ вăрçăран таврăннă чух паллашнă. Наталипе Василий 5 ачана – Коля /1949-1952/, Николай /1951-1985/, Татьяна, Галина /1956-2017/, Валерий – кун çути панă. Татьяна Васильевна Шаркова /22.10.1954/ – тĕрĕ ăсти, СССР художникĕсен Союзĕн членĕ /1990/, ЧР, РФ культурăн тава тивĕçлĕ ĕçченĕ /2008/. Галина Васильевна Изратова /Матвеева/ художник-керамист, художниксен Союзĕн членĕ пулнă.
Зинон Павлович Пчелов /15.05.1925-03.02.1974/. Тăван çĕршывăн Аслă вăрçин участникĕ. 1943 çулхи январĕн 17-мĕшĕнче фронта кайнă. Лини пăхакан телефон-кабель ротин 993-мĕш уйрăм çыхăну батальонĕн тĕрĕслекенĕ пулнă. Награда панине пĕлтерекен çырăвĕнче çапла çырнă: «1945 çулхи апрелĕн 7-мĕшĕнче вăл корпусĕн сăнав пункчĕ тĕлĕшпе ĕçленĕ чухне Пчелов вăйлă артçулăм айĕнче тăшман аркатнă линие тÿрлетес енĕпе ăнăçлă ĕçленĕ. 1945 çулхи апрелĕн 8-мĕшĕнче Пчелов çыхăну линийĕ тунă чухне 8 минăна сиенсĕрлетнĕ, кирлĕ паллăсем лартса йĕр тунă, çыхăну йĕрне тивĕçлĕ ĕçлеттернĕ. 1945-мĕш çулхи апрелĕн 10-мĕшĕнче тăшман артналечĕ çыхăнăва пăснă. Пчелов ефрейтор снаряд вут-çулăмĕ айĕнче аркатнă 6 татăка тупса юсанă, çапла майпа управленири ĕç тăвакан чаçсемпе командованисен чăрмавсăр çыхăнăвне тивĕçтернĕ. Хастар та хăюллă пулнăшăн, хушнă заданисене хăйне шеллемесĕр пурнăçланăшăн З.Пчелов ефрейтор «Хăюлăхшăн» медале тивĕçнĕ».
Демобилизациленĕ хыççăн 1952 çулта Зинон Павлович Хусанти финанс институтĕнчен вĕренсе тухнă та хамăр районта контролер-ревизор пулса ĕçлеме пуçланă. Аслă Елчĕкри Вера Максимовна Галкинăна качча илнĕ, çемьере икĕ хĕр çуралса ÿснĕ: Татьяна тата Надежда. 1962 çулхи декабрĕн 7-мĕшĕнче Зинон Павловича Елчĕк райĕçтăвкомĕн председательне суйлаççĕ. 1968 çулта – КПСС Елчĕк райомĕн пĕрремĕш секретарьне. Ĕçченлĕхĕпе тата тăрăшулăхĕпе палăрса тăнă вăл, мĕн виличченех ĕçе парăннă. 1974 çулхи февралĕн 3-мĕшĕнче хăйĕн ĕç кабинетĕнче вилнĕ. Вăл 49 çулта пулнă.
З.Пчелов – Октябрь революцийĕн, Ĕçлĕх Хĕрлĕ Ялав, «Хисеп Палли» орденсен кавалерĕ. Унăн ятне Елчĕк районĕн Ĕç Мухтавĕпе Паттăрлăх Кĕнекине кĕртнĕ.
Кĕçĕн Патреккел ялне куçса кайнă
Пелагея Михайловна Пчелова /1895-18.08.1946/. Тăван ялĕнчи Блинов Ксенофонта качча тухнă. Вĕсен ачисем: Степан, Александр, Антон, Мария. 1929 çулта Степан Ксенофонтовичпа Антон Ксенофонтович Елчĕк районĕнчи Кĕçĕн Патреккел ялне куçса кайнă.
Е.ПЧЕЛОВА /ДОЛГОВА/.
Малалли пулать