20 октября 2017 г.
Архив докуменчĕсемпе паллашнă май хыпарсăр çухалнă çĕнĕрен те çĕнĕ салтаксен шăписем уçăмланаççĕ. 70 çул иртсен секретлă документсене вулама май пур. Георгий Иванович Бармотин (Бормотин) Хурнай ялĕнче (д. Напольное Сюрбеево) çуралса ỹснĕ. Çак ялтанах ентеше ял-йыш вăрçă хирне ăсатнă, каялла тăшмана çĕнтерсе киле сывă таврăнма пил панă.
"Астăвăм" кĕнекере 1945 çулта сентябрь уйăхĕнче аманса вилни çинчен çырса хуни пур, анчах та канлĕх тупнă вырăнĕ паллă марччĕ. Мускав облаçĕнчи Подольск хулинче вырнаçнă РФ Оборона министерствин архивĕнче çакăн пек йĕркесем çырса хунине тупма май пулчĕ: "Георгий Иванович Бармотин рядовой 133-мĕш саппасри полкра чире пула Мари АССРĕнчи Сурок станцире вырнаçнă. Вăл 1686-мĕш эвакогоспитальте 1945 çулхи августăн 14-мĕшĕнче ĕмĕрлĕхех куçне хупнă. Паянхи кун унăн вил тăпри патне каймалли адресĕ те пур: Мари Эл республики, Кундышевски ял Совечĕн поселенийĕ, Сурок поселокĕ çывăхĕнчи вăрманта. Тăванла масарта 171 паттăр салтака тирпейлесе пытарнă.
Константин Иванович Антонов 1924 çулта Луцки ялĕнче çуралса ỹснĕ. 1942 çулта вырăс каччине салтака кайма повестка панă. 1943 çулта январĕн 14-мĕш.нче пĕрремĕш çапăçăва кĕнĕ. Награда хучĕ çинчи йĕркесене вуласа пăхар: "1943 çулхи январĕн 26-мĕшĕнче 112,5 высоташăн пынă çапăçура нимĕçсем пирĕн салтаксене хирĕç атакăна çĕкленеççĕ. Салтаксем аманнипе çĕр çине йăваннă вăхăтра Антонов сержант "Вперед за Родину, за Сталина!" тесе кăшкăрса салтаксене хавхалантарса атакăна çĕклет. Нимĕçсене каялла хăваласа яраççĕ. 1943 çулхи январĕн 28-мĕшĕнче Антонов юлташ хăйĕн юлташĕсемпе пĕрле нимĕçсен окопне çитсе гранатăсемпе блиндажне сирпĕтеççĕ, анчах та çак çапăçу уншăн юлашки пулать…". Çамрăк паттăр вилнĕ хыççăн Аслă Отечественнăй вăрçăн II степеньлĕ орденне тивĕçнĕ. 1943 çулхи февралĕн 9-мĕшĕнче салтака наградăлани çинчен 96/Н приказ тухать.
112,5 высота Сталинграда çурçĕр-хĕвеланăçĕнчен нимĕçсене туртса илмешкĕн хăйне евĕрлĕ "çăраççи" пулнă. "Астăвăм" кĕнекере Комсомольски районĕнчи вăрçăра хыпарсăр çухалнă салтаксем хушшинче шутланать вăл.
П.ЗАЙЦЕВ
Источник: "Каçал Ен"