25 ноября 2016 г.
Ырă тĕлĕкпе вăранса кайрĕ Ирина Николаевна. Вĕсен еннелле кỹлнĕ лав килет пек, чăп-чăмăр çỹрен ут турта хушшинче ташласа çеç пырать...
_ Лайăх хыпара пултăрах! - шухăшласа илчĕ Ирина Николаевна. Ара, çывăх вăхăтра вĕсен кĕçĕнни салтак службине вĕçлесе киле таврăнмалла-çке. Чăп-чăмăр çỹрен ут унăн кĕрнеклĕ ывăлне аса илтерчĕ. Çара кайичченех тăн-тăн кĕлеткеллĕскер, Рудольф татах та патварланнă, паллах.
Амăшĕ тăрса пуçтарăнчĕ, часах пỹртре тутлă шỹрпе шăрши сарăлчĕ. Йăлана кĕнĕ ку килте ире вĕри яшкапа пуçласси. Çемьере арçынсем пулнăран-ши çакă? Акă ĕнтĕ 24 çул пĕрле килĕштерсе пурăнаççĕ Макаровсем. Кил хуçи, Валерий Иванович, малтан Çĕньялти вăтам шкулта физкультура учителĕ пулса 20 çул ĕçленĕ. Халĕ "Паттăр" спортшкулăн Турханти вăтам шкул çумĕнчи филиалĕнче тренер пулса тăрăшать, çамрăк велосипедистсене хатĕрлет.
Шăпах Çĕньялти вăтам шкулта ĕçленĕ вăхăтра тĕл пулнă та вĕсем. Ирина Николаевна, Ишлĕ ялĕнче çуралса ỹснĕскер, Чăваш патшалăх педагогика институтĕнчен вĕренсе тухса диплом илнĕ хыççăн çак шкула ют чĕлхе вĕрентекенĕ пулса ĕçлеме килнĕ. Валерий Иванович унччен авланса икĕ ачаллă пулнă. Анчах унăн мăшăрĕ Роза Ивановна йывăр чире пула çамрăклах, 29-тах çĕре кĕнĕ. Çемьере икĕ ывăл _ Ваньăпа Андрей (пĕри _ 6-ра, тепри 4-ра), тăлăха тăрса юлнă. Вĕсене асламăшĕ, Татьяна Ильинична пăхнă-ха, анчах ватти яланах ачасен амăшĕ пултăр тесе кĕл тунă. Турри илтнĕ пулмалла, Ваньăпа Андрей тĕлне ырă кăмăллă анне тĕл пулнă. 1995 çулта Валерий Ивановичпа Ирина Николаевна çемье çавăрнă. Çемçе чунлă, ырă чĕреллĕ Ирина Николаевнăна ачасем тỹрех анне тесе чĕнме тытăннă. Ялта чылайăшĕ тĕлĕннĕ, паллах. Икĕ ачаллă çемье лавне тỹрех кỹлĕнме çăмăл пулнă-и хĕр-упраçа? 1997 çулта тепĕр ывăл - Рудик çуралнă. Ачисем туслă çитĕннĕ. Çемьере тавлашу-харкашу пулман. Амăшĕ пурне те тăван ача пекех юратнă. Ку вăхăталла çемье тĕп килтен уйрăлса тухса (çемьере Валерий Иванович чи аслă ача, хыçĕнче икĕ йăмăкĕпе икĕ шăллĕ) пушă ларакан çурт хуçалăхне çĕнетнĕ ĕнтĕ. Шăпах Рудик салтакран таврăнасса кĕтеççĕ те Макаровсем.
Аслисем çемьеллĕ. Ваньăпа Аньăн икĕ ывăл _ Ярославпа Тимофей çитĕнет. Андрейпа Таня Варварăна ỹстереççĕ. Рудольф Мускаври вĕренỹ центрĕнче пулнă хыççăн Санкт-Петербургра ракета артиллери чаçĕнче службăра тăрать, ĕнтĕ киле килме хатĕрленет.
Ирина Николаевнăна Çĕньялти вăтам шкулта вĕренекенсем те тỹрех юратрĕç. Унăн урокĕсем çỹллĕ шайра, интереслĕ иртеççĕ, кичемленсе ларма пачах та вăхăт çук. Дисциплина çирĕп, ыйтма та кашни ачаранах çирĕп ыйтать. Акăлчан чĕлхи паянхи пурнăçра чи кирлĕ предмет иккенне пурте ăнланаççĕ, уроксем хыççăн юлса та нумай вĕренеççĕ. Унăн вĕренекенĕсем районти олимпиадăра, конкурссенче çĕнтереççĕ. Ирина Михеева, Елена Маркизова, Мария Мадюкова, Елена Ершова, Марина Шакина тата ытти нумай вĕренекен аслă шкулта пĕлỹ пухнă чухне яла килсен те Ирина Николаевнăна курма васкаççĕ, тав сăмахĕ калаççĕ: чунне парса ĕçленишĕн, ырă çын пулма вĕрентнишĕн, ăнланма пĕлнишĕн, пулăшма васканишĕн...
Класс руководителĕ пулса пурĕ 4 выпуск кăларнă. Миçе ача, миçе характер - пуринпе те пĕр чĕлхе тупма пултарать опытлă учительница. Мĕнле кăна ĕçсем туса ирттермен пуль класра, шкулта? Экскурсисемпе походсем те кашни ачан асне юлнă, паллах.
Тирпейлĕхе юратаканскерĕн кабинетĕнче çутă та хăтлă, уроксенче мĕн кирлине стендсем çине çырса хунă. Хăйĕн ĕçĕнче вăл тĕрлĕ мелпе, çĕнĕ технологисемпе усă курать, вăйă меслечĕ урлă ачасем лайăхрах ăнланаççĕ тесе шутлать.
Пăрчăкан пек правур та вăр-вар кин, çепĕç чунлă та ăшă кăмăллă мăшăр, ырă чĕреллĕ те ăш-пиллĕ анне, тарават та вашават асанне, сăпайлă та мал ĕмĕтлĕ педагог _ çакăн пек çын вăл Ирина Николаевна Макарова.
М. МАДЮКОВА, Çĕньял
Источник: "Авангард" (газета Батыревского района)